Theo dấu thời gian, cuộc
chiến
tranh năm 1945 để lại hậu quả
của
một
nạn
đói bi thảm. Nó dẫn đến nhiều
chia li. Chia li giữa kẻ sống và kẻ
chết,
và chia li cả giữa những người
đang sống.
Nhiều
gia đình phải cho con cái để ngừoi khác nuôi:
vì đói, vì phải sống. Khi con người
phải
quyét định
giữa
nỗi
đau và sự
sống
còn, người
ta đành phải
chọn
lấy
nỗi
đau. Gia đình Bác tôi phải giằng co trong hoàn cảnh
này. Bác phải cho đi đứa con gái đầu
lòng khi chỉ mới mấy tháng tuổi.
Cho đi đứa
con là ôm lấy nỗi đau riêng. Càng hạnh phúc khi thấy
con chào đời,
thì càng đớn
đau khi phải rời
xa con. Con càng bé nhỏ, tình thương cho con càng lớn.
Thế
nhưng,
số
phận
của
nhiều
gia đình Việt Nam phải lệ thuộc
vào định
mệnh
của
đất
nước.
Rồi Nam Bắc chia đôi. Hai bác vào Nam. Người
con gái ở
lại.
Tiéng còi tàu ray rứt lòng người. Đi là để
sống,
nhưng
sống
trong nỗi
đau chia ly là như đã chết đi một phần. Trong nhiều hoàn cảnh, con cái
ra đi, cha mẹ ở lại thì nỗi
nhớ
đã ray rứt.
Nhưng
khi cha mẹ
ra đi và con phải ở lại, mịt
mù tương
lai, thì lòng sôi sục lắm. Thời gian như
là một
thứ
lửa
vô hình, đốt
cháy cõi lòng. Hai bác sống
trong ngọn
lửa
ấy
đã ba mươi
năm (1945-1975).
Rồi một ngày, khi những
chuyến
tàu Nam Bắc
nối
kết,
bác lên đường
trở
về
quê tìm con. Bến tàu chia ly năm xưa, nay có bước
chân người
trở
lại.
Lòng bác ngổn ngang. Bến tàu còn đó, dù đã lắm
đổi
thay. Nhưng
con của
bác, nó có còn may mắn như những bến tàu? Chiến
tranh, bom đạn, số phận con người
mong manh như ngọn cỏ mùa đông. Biết
đâu con mình cũng đã ra đi về miền âm u như
bao nhiêu con người xấu
số.
Bác lần mò về cái không gian năm xưa,
tìm con trong kỷ niệm. Khoảng không gian và giây phút trao con cho người
khác vẫn
luẫn
quẩn
trong trí nhớ. Đói. Niềm đau. Linh cảm chia lìa hằn lên số phận.
Rồi
hôm nay bác trở lại, từng con đường
cũ gắn
liền
với
tâm thức,
còn hình ảnh
của
người
con gái thì thật khó hinh dung. Ba mươi năm đầu cuộc đời của
một
con người
là những
thay đổi
vội
vàng. Nếu gặp
lại
con, thì thật nhiều ngỡ ngàng. Biết
đâu chỉ
có thể
đón nhận
bằng
linh cảm, hay bằng chính nét mặt
của
đấng
sinh thành in hằn lên người con gái.
Vậy là Bác bắt đầu hai cuộc
tìm kiếm.
Cuộc
tìm kiếm
để
gặp
gỡ
bằng
xương
bằng thịt, và cuộc tìm kiếm trong ký ức
hình ảnh
của
đứa
con. Cuộc
tìm kiếm
nào cũng gian nan. Bác rảo bước qua từng
xóm đạo,
hỏi
thăm từng
con người,
và đi đến cả
những
nơi
thật
xa xôi. Đời
con gái có khi phải theo chồng, trôi thả đời mình trong dòng sông số phận.
Bác suy nghĩ như thế, nhưng cô ấy
có lấy
chồng
hay không lại là chuyện khác. Dù sao con người
thường
hành động
theo những
gì mình suy nghĩ.
Những
ngày tháng tìm kiếm mỏi mệt, nhưng
không tìm thấy dấu chân con. Lời nguyện cầu
sao thấy
xa xăm quá. Giá như có được ánh sao của
đêm Giáng Sinh thì lòng còn có chút hy vọng. Trời Bắc
lạnh
rét, thấu
xuyên làn da và ngấm buốt cả tâm hồn.
Niềm
hy vọng
ban đầu
phai dần,
lửng
thửng
từng
bước
chân mỏi
mệt.
Cuộc
kiếm
tìm thất
vọng.
Con tàu buồn
đưa
bác trở
vào Nam. Tiếng còi tàu rộn rã, nhưng riêng bác,
nó là tiếng
còi buồn
vời
vợi,
xa cách thêm một lần.
Bác buồn không tìm được con. Bác buồn
vì thấy
đời
mình thiếu
may mắn.
Bác ray rứt, vì trong lòng thiếu đi một phần.
Bác tự
trách mình, giá như ngày xưa mình đừng cho con, thì
nay trong lòng đâu còn nỗi trống vắng. Nỗi
mất
mát nào cũng gây nên niềm đau. Nhưng nỗi nhớ
mất
con thì ray rứt lắm. Để xoa dịu
nỗi
đau, bác cố nuôi hy vọng,
" có lẽ ở một nơi
xa xôi nào đó, con mình vẫn còn sống." Cái linh cảm
ấy
lại
đưa
bác lên tàu. Sân ga Nam Bắc trở thành nơi quen thuộc.
Mỗi
một
chuyến
đi là khơi
lên một
niềm
hy vọng,
nhưung
mỗi
một
chuyến
về
là niềm
hy vọng
lại
nhạt
phai.
Những cuộc kiếm tìm đã ngót
đi gần
một
phần
tư
thế
kỷ,
và sự
chia li đã thấm thoát 50 năm. Ngày xưa, 50 năm là gần
cả
một
đời
người.
"Ngũ thập nhi tri thiên mệnh." Con người
khi đến
tuổi
năm mươi,
thì hiểu
được
mệnh
trời.
Có nghĩa là đã gần đất xa trời lắm
rồi.
50 năm qua đi, có còn đâu lòng kiên nhẫn.
Rồi
một
ngày, ở
cuối
một
lộ
trinh dài đăng đẳng ấy, có chút nắng
ban mai. Người ta mách bảo, có người phụ
nữ
với
gương
mặt
giống
bác gái như
một
khuôn đúc cũng rong ruổi tìm mẹ. Chị không ngược xuôi tìm mẹ
theo những
chuyến
tàu, nhưng
gởi
lời
nhắn
theo những
bến
bờ,
mong có người
đưa
tin. Thêm một lần, con tàu lại đưa bác xuôi về đất Bắc
như
một
hành trình lần cuối. Gió miền
Bắc
mùa đông bao giờ cũng rét lạnh, nhưng lần
này bác cảm
thấy
có chút ấm
áp xen lẫn
bồi
hồi.
Rồi cuộc tìm kiếm đưa
bác dừng
chân ở
một
tu viện.
Và chính nơi
linh thiêng ấy,
người con gái trong chiếc áo dòng của
Nữ
Tu Mến
Thánh Giá nghẹn ngào ôm hôn cha mình. Những giọt
nước
mắt
câm nín suốt
50 năm giờ
mới
tuôn trào đẫm ướt chiếc áo dòng của chị. Cha con nắm chặt tay nhau như
muốn
xác tín với
lòng mình, đây không phải là giấc mơ
của
những
đêm trăn trở, mà chính là giây phút thực tại
của
tình phụ
tử
đang thật
sự
gắn
bó. Trên từng
mái tóc, cả
hai mái đầu
đã gần
trắng
xoá theo thời gian. Họ không muốn
mất
nhau một
lần
thứ
hai. Niềm
vui, ngỡ
ngàng, và tâm tình cảm tạ như bếp
than hồng
mùa đông ấp
ủ
tình cha con.
Họ gặp lại nhau trong ơn
thánh, nơi
một
không gian thánh, khi đời thánh hiến của người
con gái ấy
đã trải
dài cả
một
nửa
thế
kỷ.
Hành trình hiến dâng, nỗi khát khao xum họp, và niềm khắc
khoải
đợi
chờ
bỗng
trở
nên như
huyền thoại.
Một
mùa vọng
dài nay có ơn trời tuôn đổ. Nó như mùa cứu rỗi
đến
trong ngỡ
ngàng. Niềm
tin, nghi nan, lòng kiên nhẫn, như ánh nắng
mùa xuân qua bao mùa đông dài. Trong từng ánh mắt, họ
nhìn thấy
bóng Thiên đường.
Từ trong căn phòng ấm áp của tu viện,
nhiều
nữ
tu cũng chứng
kiến,
nức
nở nghẹn
ngào. Cuộc
đời
là những
huyền
nhiệm,
chỉ
có thể
hiểu
bằng
niềm
tin. Có nhiều cuộc chia li ràn rụa
nước
mắt,
và cũng có nhiều cuộc xum họp với niềm vui dâng trào. Sau những ngày lưu
lại
ở
tu viện,
người
nữ
tu đưa bác tới sân ga xuôi
về
Nam. Họ
buồn
vì phải
chia tay, nhưng là cuộc chia tay đã một
lần
gặp
gỡ.
Bác vui thầm
vì thấy
con trong đời dâng hiến. Hình ảnh tu viện,
hình ảnh
chiếc
áo dòng của
người
con gái, và lảng vảng bên tai tiếng
kinh chiều
của
các nữ
tu. Tất
cả
như
trong một
giấc
mơ.
Rồi con tàu từ từ chuyển
bánh, xa dần
những
bóng người
đưa
tiễn.
Từ
xa, phía cuối sân ga, bóng dáng người nữ tu trong chiếc
áo dòng Mến
Thánh Giá vẫn nuối tiếc, không ngớt
vẫy
tay gửi
lời
chào lần
cuối.
Chị
ước
mong một
ngày nào đó cũng được ngồi trên con tàu xuôi Nam ấy
để
được
một
lần
gặp
mẹ,
để
xoa dịu
niềm
đau và nỗi
nhớ
của
một
người
mẹ
suốt
50 năm âm thầm chờ đợi. Bao giờ
thì ước
mơ
ấy được trọn vẹn, chị
âm thầm
nguyện
cầu.
Trên hai bờ
mi, từng
giọt
nước
mắt
vẫnthấm ướt. Những giọt
nước
mắt
hạnh
phúc, nhưng
vẫn
còn pha lẫn
niềm
tâm tư thương nhớ và đợi chờ.
Trên con tàu đã xa khuất, bóng dáng bác, người
đàn ông đã ngoài 70 ngồi trầm ngâm, ngắm
những
cánh đồng
lúa tươi
xanh trải
dài cuồn
cuột
hai ven đường. Những làng quê lúc hiện, lúc khuất
theo con tàu. Nhưng hình ảnh rõ nhất vẫn
là bóng dáng người
con gái vẫn
hiện
lên như
một
bức
tranh sống
động
và gần
gủi.
Bác mong cho con tàu chạy vội, vội hơn
mỗi
ngày, để
mong chia sẽ niềm vui gặp gỡ
cho tất
cả
gia đình, nhất là cho bác gái, người đã mất đi hơi
ấm
của
đứa
con tròn một
nửa
thế kỷ.
Nhìn bóng con đi tàu
xa, nhưng
tình cha con lại thật gần, gần
như
chưa
bao giờ
được gần hơn như thế.